مجموعهای از ده مستند یک ساعته که تاریخ، فرهنگ و جامعه عرب را از درون و از طریق زندگی و عقاید اعراب امروز بررسی میکند.
فیلم قبلی
فیلم مستند انگلیسی درباره دین و اسطوره
تقویت زبان با تماشای فیلم مستند زبان اصلی The Arabs – A Living History, 1979-1983
شکلگیری اعراب با کیفیت HD | اعراب – تاریخ زنده، ۱۹۷۹-۱۹۸۳ | فیلم مستند درباره اعراب | تاریخ و فرهنگ | بخش ۱
۱) شکلگیری اعراب
اولین فیلم از این مجموعه مهم، بیننده را با تنوع غنی زندگی، عقاید و تاریخ موجود در منطقهای که ما آن را جهان عرب مینامیم، سرزمینهایی که از کوههای مراکش تا بیابانهای شبهجزیره عربستان، از دره نیل تا سواحل شرقی دریای مدیترانه امتداد دارند، آشنا میکند.
چرا ۱۸۰ میلیون نفری که در این سرزمینها ساکن هستند، خود را عرب مینامند؟ نویسنده و راهنمای ما، باسم مسلم، در سفر خود در این منطقه حیاتی، با مردان و زنانی از چهار گوشه جهان عرب صحبت میکند و به دنبال منبع هویت عربی است که او و آنها به اشتراک میگذارند. فیلم از شهر آشفته بیروت، زادگاهش، آغاز میشود؛ به قاهره میرود؛ به شلوغی کویت؛ و به سرزمین باستانی و زیبای مراکش میرود.
باسم مسلم با ترکیبی غنی از تصاویر تاریخی و زنده و از طریق مواجهه با نسل خود از اعراب سخنور و پرسشگر، نشان میدهد که چگونه هویت سیاسی مدرن عرب در اوایل قرن بیستم شکل گرفت و چگونه اعراب از دستاوردهای تاریخی و فرهنگی اجداد قرون وسطایی خود الهام گرفتند، همانطور که هنوز هم میگیرند.
مکانهای اصلی: لبنان، مصر، کویت، مراکش
بین دو جهان با کیفیت HD | اعراب – یک تاریخ زنده، ۱۹۷۹-۱۹۸۳ | فیلم مستند درباره اعراب | تاریخ و فرهنگ | بخش ۲
۲) بین دو جهان
جامعه عرب در طول دوره هزار ساله پس از زوال امپراتوری عرب چگونه بود؟ چه خاطراتی، چه احساساتی را در ذهن اعراب امروزی که در تلاطم تغییرات قرن بیستم گرفتار شدهاند، برمیانگیزد؟
عبدالمالک تازی عضوی از یک خانواده بانفوذ فاس، مقر باستانی حاکمان مراکش است. در حالی که عبدالمالک با فرزندانش بازی میکند، به دنبال ارتباطات تجاری در کشورهای عربی خلیج فارس میگردد، بر سر مزار پدرش دعا میکند، یا در محله قرون وسطایی فاس، به خاطرات دوران کودکیاش سر میزند، نویسنده ما، عبدالله حمودی، این سوال را مطرح میکند که آداب، باورها، نگرشها و ارزشهای دنیای قدیم عرب تا چه حد در زندگی اعراب مدرن نفوذ کرده است. همانطور که او میگوید: «آیا واقعاً میتوان در آن دنیای سنتی و در دنیای فردا عرب بود؟»
مکانهای اصلی: فاس، مراکش
شهر پیروز؟ HD | اعراب – یک تاریخ زنده، ۱۹۷۹-۱۹۸۳ | فیلم مستند درباره اعراب | تاریخ و فرهنگ | بخش ۳
۳) شهر پیروز؟
این فیلم به بررسی تغییر سرنوشت در رابطه سنتی بین شهر و روستا در کشورهای عربی میپردازد. ما بر گوشهای کوچک از قاهره و یک روستای کوچک در دلتای نیل، شصت مایلی شمال آن، تمرکز میکنیم. در روستا با دهقان جوانی به نام میتوالی بالاح آشنا میشویم و زندگی دشوار او را که آرزو دارد با چشماندازهای به ظاهر جادویی زندگی در قاهره معاوضه کند، درک میکنیم. فیلم مرد جوان را تا قاهره دنبال میکند، جایی که او به دنبال مشاوره و همراهی دیگر کارگران مهاجر از روستای زادگاهش است. سرخوردگی آغاز میشود و او به دلتا بازمیگردد.
زندگی این دهقانان جوان نه تنها در چارچوب قاهرهی پربار و پرجمعیت امروزی، بلکه در چارچوب رویای قرن نوزدهمیِ ایجاد شهری برای رقابت با پاریس نیز بررسی میشود. بناهای تاریخی بزرگ قاهرهی قرون وسطایی، یادآور قدرتمندی از قدرتی هستند که از آن، زمانی که بزرگترین شهر عربی بود، سرچشمه میگرفت. جلال امین، اقتصاددان، با مشاهدهی مبارزات و امیدهای کارگران مهاجر، نشان میدهد که چگونه این شهر عربیِ زمانی مسلط، به کلانشهر دیگری تبدیل شده است که برای بقای خود به دستکاری از راه دور و نیروهای اجتماعی که اکنون جهانی هستند، وابسته است.
مکانهای اصلی: قاهره، دلتای نیل
قدرت کلام با کیفیت HD | اعراب – یک تاریخ زنده، ۱۹۷۹-۱۹۸۳ | فیلم مستند درباره اعراب | تاریخ و فرهنگ | بخش ۴
۴) قدرت کلام
زبان عربی باستان، که با گسترش اسلام، از شبه جزیره عربستان به اروپا و مرزهای چین منتقل شد، همچنان محور فرهنگ عرب امروز است. عربی، زبان قرآن، زبان مقدس همه مسلمانان است و نقش مهمی در شکلدهی و حفظ جامعه عرب داشته است. شعر همچنان محل بحثهای سیاسی است و شاعران بزرگ هزاران نفر را برای شنیدن آخرین آثارشان جذب میکنند. به گفته نویسنده ما، خالده،: «شعر بهترین شاهد بحران ماست، پاسخ خلاقانه ما به این دوران بد است.»
به طور متناقضی، لبنان جنگزده محل ملاقات اندیشه روشنفکری معاصر در جهان عرب است؛ هنوز مرکز نشر، هنوز پناهگاهی برای شاعران، نقاشان و رماننویسان سرزمینهای آشفته عرب است؛ «پایتخت عمیقترین زخمهای اعراب».
ما شاعران و ریشههای شعر، بازیگران و ریشههای تئاتر عرب را کشف میکنیم؛ اما مهمتر از همه، این فیلمی است درباره چگونگی واکنش نویسندگان عرب به چالشهای دنیای مدرن.
لوکیشنهای اصلی: جنوب یمن، شمال یمن، سوریه، لبنان
پادشاهی جدید برای قدیم با کیفیت HD | اعراب – یک تاریخ زنده، ۱۹۷۹-۱۹۸۳ | فیلم مستند درباره اعراب | تاریخ و فرهنگ | بخش ۵
۵) دانش جدید برای قدیم
۹۰۰ سال پیش، مسلمانان عرب بزرگترین جویندگان دانش و حکمت یونانیان در جهان بودند. امروزه، آن دانش عربی بخش طبیعی از میراث همه دانشمندان و متفکران، به ویژه نسل مدرن محققان عرب است که بسیاری از آنها در مؤسسات جدید در کشورهای خلیج فارس که در طول این فیلم از آنها بازدید میکنیم، کار میکنند. عبدالحمید صبرا، که خود مورخ علم است، بر لزوم شناخت و پذیرش میراث علمی و فرهنگی خود توسط همه جوامع مدرن تأکید میکند.
تنها چهل سال پیش، کویت عمدتاً جامعه کوچکی از بازرگانان، ماهیگیران و غواصان مروارید در حاشیه شرقی جهان عرب بود. اما از قبل نوید نفت وجود داشت. ثروت حاصل از نفت در بیست سال گذشته، کویت را به یک دولتشهر مدرن و پررونق با بالاترین درآمد سرانه در جهان تبدیل کرده است.
این مکانی است که اکنون محققان و دانشمندان برای به اشتراک گذاشتن فرصتهای جدید فناوری به آنجا میآیند و آموزش و تحقیقات مدرن با شور و شوق دنبال میشود.
اکنون کویت با افتتاح موزه ملی جدید و به ویژه مجموعه باشکوه هنر اسلامی خود در فوریه ۱۹۸۳، سهم عمدهای در حفظ و به اشتراک گذاشتن میراث عرب دارد.
مکانهای اصلی: کویت، قاهره، ایالات متحده آمریکا
شیوههای ایمان با کیفیت HD | اعراب – تاریخ زنده، ۱۹۷۹-۱۹۸۳ | فیلم مستند درباره اعراب | تاریخ و فرهنگ | بخش ۶
۶) شیوههای ایمان
علی المک، نویسنده و شاعر مسلمان، به شیوهها و معنای ایمان اسلامی میپردازد، همانطور که بر یک گروه خاص از مسلمانان در تجربه شخصی خود، مردم روستای امدوبان در سودان مرکزی، تأثیر میگذارد. هیچ جامعه یا روستایی نمیتواند به طور کامل نمایانگر کل ایمان اسلامی باشد، اما این مواجهه با زندگی مذهبی امدوبان منجر به درک آن اسلام زندهای میشود که وجود مسلمانان در سراسر جهان را شکل میدهد.
آمدوبان همچنین یک مرکز مذهبی است. این فیلم گروههای کوچکی از افراد را دنبال میکند که به روستا آمدهاند، پسران دوقلویی که به مدرسه قرآنی فرستاده شدهاند، زن جوانی که به دنبال درمان است، تاجری اهل خارطوم که به یک فرقه صوفی تعلق دارد و در مراسمی که انسان از طریق آنها به خدا نزدیکتر میشود، به کمال میرسد. اما در آمدوبان جلوه دیگری از اسلام نیز وجود دارد – جلوهای که تأکید منحصر به فرد آن بر اطاعت از قوانین برگرفته از قرآن و سنتهای آموزههای پیامبر است. این اسلام از طریق آموزههای یک شیخ مذهبی مسن و از طریق خانوادهاش که سه نسل از مسلمانان هستند، بیان میشود که در جشن عید، زمانی از سال که همه مسلمانان به خانه والدین خود بازمیگردند، درباره ایمان خود صحبت میکنند.
مکانهای اصلی: سودان
سایههای غرب با کیفیت HD | اعراب – تاریخ زنده، ۱۹۷۹-۱۹۸۳ | فیلم مستند درباره اعراب | تاریخ و فرهنگ | بخش ۷
۷) سایه غرب
این فیلم به بررسی تغییراتی میپردازد که با ورود کشورهای عربی به نظم سیاسی و اقتصادی جدید دوران مدرن رخ داد. این تغییرات نه تنها کشورهای عربی را تحت تأثیر قرار داد، بلکه نحوه نگرش مردم اروپا و آمریکا به آنها را نیز تحت تأثیر قرار داد.
تمرکز اصلی آن بر وضعیت اسفناک فلسطینیان است که میتوان آن را به عنوان ماندگارترین بازمانده از مواجهه مدرن بین اعراب و غرب دانست.
ادوارد سعید یک فلسطینی است که در نیویورک زندگی و کار میکند. او آشکارا و فعالانه از نحوه برخورد با هموطنان فلسطینی خود انتقاد میکند و دیگر در شهر زادگاهش، اورشلیم، مورد استقبال قرار نمیگیرد. در این فیلم، او مضامین موجود در سهگانه کتابهای خود «شرقشناسی»، «مسئله فلسطین» و «پوشش اسلام» را بسط میدهد. او سیر مشارکت اروپا در خاورمیانه را از رؤیایی در مورد سرزمین مقدس، از طریق جنگهای صلیبی، تا لشکرکشی ناپلئون به مصر در سال ۱۷۹۹ و کارآفرینان، ماجراجویان و امپراتوریسازان فرانسوی و بریتانیایی که در پی او آمدند، دنبال میکند.
مکانهای اصلی: لبنان، اسرائیل، ایالات متحده آمریکا
ساخت یک ملت با کیفیت HD | اعراب – یک تاریخ زنده، ۱۹۷۹-۱۹۸۳ | فیلم مستند درباره اعراب | تاریخ و فرهنگ | بخش ۸
۸) ساخت یک ملت
سه فیلم آخر در مجموعه «اعراب» بر فرآیندهای تغییر پسااستعماری در جهان عرب تمرکز دارند. محفوظ بنون، مشکلاتی را که اعراب در طول ربع قرن گذشته در ساخت ملتهای جدید خود با آن مواجه بودند و راهحلهای موجود برای آنها را تجزیه و تحلیل میکند. او این کار را با اشاره به کشور خود، الجزایر، انجام میدهد که در سال ۱۹۶۲ با تلفات جانی وحشتناک به استقلال رسید.
اگر روشهای قدیمی منسوخ شده بودند و عصر جدیدی باید پس از جنگ هشت ساله ایجاد میشد، چه گزینههای صنعتی و اقتصادی پیش روی الجزایریها بود؟
محفوظ بنون به فرآیند صنعتی شدن و تأثیرات آن بر اقتصاد سنتی مبتنی بر کشاورزی و دهقانی میپردازد؛ تأثیر آن بر کیفیت زندگی روزمره، چرا که خدمات و امکانات سعی کردهاند با هجوم به شهرها همگام شوند. امروزه، مسکن، آموزش و حمل و نقل، همگی در دولتی که تنها بیست سال است به خودی خود وجود دارد، مورد توجه قرار گرفتهاند. با این وجود، الجزایر مسیری را ایجاد کرده و آن را دنبال کرده است و تلاش میکند تا قید و بندهای وابستگی اقتصادی و فرهنگی را از بین ببرد، همانطور که زمانی برای حذف استعمارگران تلاش میکرد.
مکانهای اصلی: الجزایر
روابط خانوادگی HD | اعراب – تاریخ زنده، 1979-1983 | فیلم مستند درباره اعراب | تاریخ و فرهنگ | قسمت 9
9) روابط خانوادگی
زندگی اکثر زنان عرب هنوز بر خانواده، مسئولیتهای سنتی آنها در قبال فرزندان خود و قدرت والدین و بستگان برای دیکته کردن نقش آنها در زندگی متمرکز است.
نادیا حجاب، نویسنده و روزنامهنگار، این فیلم را حول محور یک خانواده بزرگ و گسترده اردنی ساکن عمان روایت میکند. مادر خانواده، ام قاسم، به وضوح قلب قدرتمند این خانواده است که در توصیف زندگی خود، قوی، شوخطبع و رک است.
با وجود محدودیتهای سنتی، به نظر میرسد که خانواده گسترده عرب مانند همیشه با امنیت، عشق و مراقبت کار میکند. اما ما همچنین با دختران و زنان دیگری آشنا میشویم که احساس میکنند نقش سنتی همسر و مادر کافی نیست، دختر تونسی که آرزوی ترک خانه و یافتن آپارتمان خود را دارد، زن اردنی مدرن که با یک تریاستار پرواز میکند و برای حفظ تناسب اندام اسکواش بازی میکند.
نادیا حجاب در حالی که با زنان عرب و خانوادههایشان و با زنان فعال در پزشکی، سیاست، ادبیات و حقوق صحبت میکند، میپرسد: «چگونه میتوانیم نقاط قوت زندگی خانوادگی خود را حفظ کنیم و همچنان به زنان فرصتی برای هدایت زندگی خود بدهیم؟»
مکانهای اصلی: اردن، تونس، مصر
عربها اکنون با کیفیت HD | اعراب – تاریخ زنده، ۱۹۷۹-۱۹۸۳ | فیلم مستند درباره اعراب | تاریخ و فرهنگ | بخش ۱۰
۱۰) اعراب اکنون
اعراب در حال حاضر چه چیزی را قویترین نیروهای جامعه خود میدانند و چگونه وضعیت امروز خود را ارزیابی میکنند؟
انتقاد از این وضعیت چقدر امکانپذیر است و چه کسانی مؤثرترین منتقدان خواهند بود؟ روشنفکران؟ سیاستمداران؟ جوانان عرب؟ پنجاه درصد از کل اعراب زیر بیست سال سن دارند و ۲۰ میلیون کودک عرب امروز در مدرسه هستند. این انفجار در آموزش چه تأثیری بر جامعه خواهد داشت؟ تأثیر مهاجرت عظیم نیروی کار در سراسر جهان عرب یا انقلاب در ارتباطات، با توجه به اینکه سفرهای هوایی، تلویزیون، ویدئو و ماهوارهها اعراب همه ملتها را در تماس نزدیک با یکدیگر قرار میدهند، چه خواهد بود؟
نظامهای سیاسی عرب چقدر در مقابله با همه نیازها و فشارهای زمان ما موفق بودهاند و چه تحولات آیندهای محتمل یا ممکن است؟
باسم مسلم برای این برنامه پایانی این مجموعه به جهان عرب بازمیگردد تا سؤالاتی را که اعراب از خود میپرسند، بپرسد؛ نه به امید یافتن پاسخهای قطعی، زیرا این پاسخها دور از دسترس هستند، بلکه به این منظور که بیننده غربی بتواند در دغدغههایی که در ذهن خود اعراب از همه مهمتر است، سهیم شود.
مکانهای اصلی: قاهره، لبنان، خلیج فارس، مراکش
اطلاعات فیلم
برای جزئیات این فیلم اینجا کلیک کنید.
فیلم بعدی
فیلم مستند انگلیسی تاریخ ناگفته آمریکا
تقویت شنیداری انگلیسی از طریق تماشای فیلم زبان اصلی
برای دیدن تمام 1000 فیلم و ویدیو به زبان انگلیسی های کافه در بیش از ۳۵ ژانر از صفحه یادگیری و تقویت مهارت شنیداری دیدن کنید.
